Rozumiemy, że decyzja o operacji bariatrycznej jest poważna i wymaga czasu. Jeśli czujesz, że nie jesteś jeszcze gotowy/a na tak inwazyjną formę leczenia, wciąż możesz szukać wsparcia w walce z otyłością.

Przede wszystkim, możesz skorzystać z konsultacji z naszym multidyscyplinarnym zespołem specjalistów, w skład którego wchodzą chirurg bariatryczny, dietetyk i psycholog. Spotkanie z nimi pozwoli Ci omówić swoje obawy, przeanalizować stan zdrowia i zapoznać się z różnymi ścieżkami leczenia.

Pierwszym i najważniejszym krokiem, jeśli rozważasz chirurgiczne leczenie otyłości, jest umówienie się na wizytę kwalifikującą u chirurga bariatry. To on dokona wstępnej oceny Twojego stanu zdrowia, ustali poziom zaawansowania otyłości i pomoże w wyborze odpowiedniej metody leczenia.

–

Jeśli planujesz operację bariatryczną, musisz całkowicie zaprzestać palenia, najlepiej na co najmniej 6 miesięcy przed zabiegiem. Jest to kluczowe, ponieważ nikotyna i inne substancje zawarte w dymie tytoniowym mają negatywny wpływ na proces gojenia, co znacznie zwiększa ryzyko powikłań w trakcie i po operacji, w tym nieszczelność zespolenia. Zaprzestanie palenia jest niezbędne dla twojego bezpieczeństwa i pomyślnej rekonwalescencji.

Wybór najlepszego rodzaju operacji bariatrycznej jest indywidualną decyzją, podejmowaną wspólnie z chirurgiem bariatrą na podstawie kompleksowej oceny Twojego stanu zdrowia, wyników badań, wskaźnika BMI oraz chorób współistniejących.

Jeśli masz problemy z refluksem żołądkowo-przełykowym, który często towarzyszy otyłości, Gastric Bypass jest metodą rekomendowaną, ponieważ może przyczynić się do znacznej poprawy lub ustąpienia refluksu. Z kolei rękawowa resekcja żołądka na ogół nie jest polecana pacjentom z refluksem żołądkowo-przełykowym.

Tak, leczenie balonem żołądkowym jest stosunkowo bezpieczne dla pacjentów i stanowi mniej inwazyjną alternatywę dla operacji bariatrycznej. Zabieg ten jest przeprowadzany techniką endoskopową, co oznacza, że nie wiąże się z koniecznością wykonywania nacięć na ciele pacjenta i nie pozostawia blizn. Balon jest również łatwy do usunięcia endoskopowo, a zabieg jest w pełni odwracalny.

Warto jednak pamiętać, że utrata wagi jest z reguły mniejsza niż w przypadku bardziej inwazyjnych metod operacyjnych. Balon jest rozwiązaniem czasowym i należy go usunąć po około 6 miesiącach.

Pojemność żołądka po zabiegu bariatrycznym zależy od wybranej metody:

• Gastric Bypass: Mniejsza część żołądka, która będzie połączona z jelitem cienkim, będzie miała pojemność około 100 ml.
• „Sleeve Gastrectomy” – rękawowa resekcja żołądka: Pozostawiona część żołądka będzie mogła pomieścić od około 150 do 250 ml pokarmu.

Większość zabiegów bariatrycznych jest wykonywana metodami małoinwazyjnymi, takimi jak laparoskopia. Ta technika nie pozostawia na ciele szpecącej blizny, co jest jej niewątpliwą zaletą w porównaniu do metody klasycznej (otwartej).

Również w przypadku endoskopowej gastroplastyki i balonu żołądkowego zabiegi nie wymagają nacięć na ciele pacjenta i w efekcie nie pozostawiają widocznych blizn.

Standardowa długość pobytu w szpitalu po operacji bariatrycznej, wykonywanej technikami małoinwazyjnymi (laparoskopia) wynosi zazwyczaj około 3-5 dni.

W przypadku rękawowej resekcji żołądka standardowa długość pobytu w szpitalu to do 3 dni.

Po opuszczeniu szpitala pacjent bariatryczny jest objęty długoterminową opieką i monitorowaniem. Pierwsza wizyta kontrolna odbywa się po 7-10 dniach, a kolejne po 2-3 miesiącach, pół roku i 12 miesiącach, w celu oceny postępów i stanu zdrowia. Pacjent otrzymuje również przewodnik żywieniowy, plan diety i numery kontaktowe. Leczenie wymaga stałego nadzoru i edukacji w zakresie odżywiania i suplementacji.

Oczekiwana utrata wagi po zabiegu bariatrycznym zależy od rodzaju przeprowadzonej operacji:

• Gastric Bypass: Pacjenci tracą około 65-70% nadmiernej masy ciała w ciągu pierwszych 6-12 miesięcy po operacji.
• „Sleeve Gastrectomy” – rękawowa resekcja żołądka: Pacjenci tracą około 50% nadmiernej masy ciała w ciągu pierwszych 6-12 miesięcy od wykonania operacji.
• Balon żołądkowy: Utrata wagi jest z reguły mniejsza niż w przypadku innych, bardziej inwazyjnych metod operacyjnych.
• Endoskopowa gastroplastyka: Utrata wagi ciała może być zbliżona do tej po resekcji rękawowej.
• Mini – Gastric Bypass (MGB): Charakteryzuje się dużą skutecznością utraty wagi ciała.

Zabiegów bariatrycznych nie przeprowadza się w okresie 12 miesięcy poprzedzających zajście w ciążę, a po jej zakończeniu operacja możliwa jest dopiero po upływie 24 miesięcy.

Powrót do aktywności po zabiegu bariatrycznym jest kwestią bardzo indywidualną, jednak ogólne wytyczne są następujące:

• Aktywność fizyczna:
  • Już około trzech godzin po zakończeniu zabiegu pacjenci są pionizowani i mogą siadać, a także samodzielnie lub z pomocą przejść do toalety czy przespacerować się.
  • Kilka dni po operacji zaleca się podjęcie aktywności fizycznej, zaczynając od spacerów.
  • Po upływie około 6 tygodni od operacji można stopniowo wdrażać takie aktywności jak nordic walking, jazda na rowerze czy pływanie.
  • Po większości operacji bariatrycznych (z wyjątkiem niektórych sportów w przypadku założenia opaski żołądkowej) nie ma przeciwwskazań do żadnego rodzaju aktywności fizycznej.
• Powrót do pracy (aktywności zawodowej):
  • Pełny powrót do aktywności życiowych i zawodowych jest kwestią indywidualną, ale po wypisie ze szpitala pacjent otrzymuje zwolnienie L4 na okres 2-4 tygodni.
  • W przypadku rękawowej resekcji żołądka, powrót do pełnej aktywności zajmuje pacjentom około 2 tygodni.

Chirurgiczna korekta ciała po operacji bariatrycznej jest możliwa, jednak zaleca się jej przeprowadzenie nie wcześniej niż 24 miesiące po zabiegu. Czas ten jest niezbędny, ponieważ pozwala na stabilizację masy ciała i częściowe, samoistne obkurczenie się skóry. Ponadto organizm ma szansę w pełni przystosować się do nowych nawyków żywieniowych, co jest kluczowe dla długotrwałego efektu.

W przypadku zmniejszenia tempa utraty wagi, kluczowe jest skonsultowanie się z zespołem medycznym, w szczególności z dietetykiem bariatrycznym, w celu analizy diety i nawyków.

– Podczas wizyt kontrolnych po 2-3 miesiącach po operacji dokonuje się analizy postępów chorego w gubieniu masy ciała oraz ewentualnej korekty złych nawyków żywieniowych.

–  W dalszym okresie żywienia, pacjent powinien znajdować się w stałej kontroli dietetyka bariatrycznego, który na bieżąco monitoruje postępy, koryguje ewentualne błędy oraz dba o prawidłowy stan odżywienia.

Talerz bariatryczny to narzędzie ułatwiające komponowanie posiłków po operacji. Pomaga w utrzymaniu odpowiednich proporcji białka (około 50%), warzyw (około 30%) i węglowodanów (około 20%), co wspiera gojenie i zapobiega niedoborom. Dzięki niemu pacjenci uczą się jeść mniejsze porcje i budują zdrowe nawyki, co jest kluczowe dla trwałej utraty wagi.

Spożycie płynów po operacji bariatrycznej jest kluczowe, a sposób i rodzaj picia zmieniają się w zależności od etapu rekonwalescencji.

Bezpośrednio po operacji

W pierwszej dobie po operacji pacjenci mogą pić niewielkie ilości płynów, jednak zawsze pod nadzorem lekarza. Jest to etap, w którym organizm powoli przystosowuje się do nowej sytuacji.

Drugi dzień po zabiegu

Zaleca się stopniowe zwiększanie podaży płynów do około 1000-1500 ml na dobę. Kluczowe jest przyjmowanie ich małymi porcjami, około 60 ml co godzinę. Należy unikać picia przez słomkę, aby nie połykać powietrza, które może powodować wzdęcia i dyskomfort.

Dalszy okres

W dalszym etapie bardzo ważne jest, aby pić płyny między posiłkami, a nie w trakcie nich. Pomaga to uniknąć nudności i innych dolegliwości. Należy dbać o regularne nawodnienie przez cały dzień.

Jakich płynów unikać?

Absolutnie kluczowe jest unikanie:

• słodkich napojów gazowanych,
• soków owocowych,
• słodzonej kawy i herbaty.

Tego typu napoje mogą nie tylko dostarczać zbędnych kalorii, ale również powodować dyskomfort i problemy z żołądkiem. Najlepszym wyborem jest woda niegazowana.

Tak, przyjmowanie suplementów jest konieczne. Po operacji typu Gastric Bypass pacjent musi przestrzegać specjalnej diety i przyjmować niektóre witaminy i mikroelementy (witaminę B12, żelazo oraz wapń).

Stała kontrola i długoletnia opieka po leczeniu bariatrycznym są wymagane w zakresie odpowiedniej suplementacji składników odżywczych.

Po operacji bariatrycznej białko jest niezbędne, ponieważ wspiera gojenie się ran i regenerację tkanek. Chroni masę mięśniową przed utratą w trakcie intensywnego odchudzania oraz zapewnia dłuższe uczucie sytości, co pomaga w kontroli apetytu. Jest to kluczowy składnik, który zabezpiecza organizm przed niedożywieniem i wspiera zdrowy przebieg rekonwalescencji.

• W 1-3 dobie po operacji włącza się do diety wysokobiałkowe preparaty medyczne.
• W diecie papkowatej (po około tygodniu) zaleca się potrawy na bazie zmielonego mięsa, ryb oraz delikatnych serków i twarożków.
• W 3-6 tygodniu po operacji pacjent powinien dostarczyć organizmowi w pierwszej kolejności potrzebnego białka.
• Podaż białka na dobę powinna wynosić przynajmniej 60 g.
• Należy unikać produktów maksymalnie odtłuszczonych (typu light), a owoce powinny być spożywane w towarzystwie produktu dostarczającego białka lub/i zdrowych tłuszczy.

Tak, pacjenci po operacji bariatrycznej mogą nadal przyjmować leki, szczególnie te podawane na stałe.

Nudności lub wymioty są możliwymi powikłaniami po założeniu balonu żołądkowego, rękawowej resekcji żołądka oraz endoskopowej gastroplastyce.

Jeśli po posiłkach pojawiają się nudności, najczęściej jest to znak, że coś poszło nie tak z procesem jedzenia. Aby im zapobiec:

• Jedz powoli: Posiłek powinien trwać 20-30 minut.
• Przeżuwaj dokładnie: Rozdrabniaj jedzenie do konsystencji papki, zanim je połkniesz.
• Nie pij w trakcie posiłku: Płyny spożywaj na 30 minut przed jedzeniem i 30 minut po nim.
• Kontroluj porcje: Jedz małe ilości, unikając przepełnienia żołądka.
• Unikaj ciężkostrawnych potraw: Ogranicz tłuste, pikantne i bardzo słodkie jedzenie.

Jeśli nudności są uporczywe, towarzyszy im ból, gorączka, ciągłe wymioty lub masz wrażenie, że nie jesteś w stanie utrzymać w sobie nawet płynów, koniecznie skonsultuj się z lekarzem lub dietetykiem bariatrycznym. Może to świadczyć o poważniejszych problemach, które wymagają profesjonalnej pomocy.

Zespół poposiłkowy (dumping syndrome), zwany również zespołem poresekcyjnym, to zbiór objawów, które mogą pojawić się po operacji bariatrycznej, np. po resekcji żołądka. Dzieje się tak, ponieważ po zabiegu jedzenie zbyt szybko przemieszcza się do jelita cienkiego, co prowadzi do zaburzeń trawiennych i metabolicznych.

Wyróżnia się dwa rodzaje zespołu poposiłkowego:

• Wczesny zespół poposiłkowy pojawia się 15-30 minut po jedzeniu. Jego objawy to: bóle brzucha, biegunka, nudności, wymioty, odbijanie, spadek ciśnienia krwi, przyspieszone bicie serca oraz nadmierne pocenie się.
• Późny zespół poposiłkowy występuje 1-3 godziny po posiłku. Charakteryzuje się: zawrotami głowy, uczuciem zmęczenia, nadmiernym poceniem się, uczuciem głodu oraz drgawkami.