Nowotwór żołądka

Rak żołądka jest najczęstszym nowotworem złośliwych tego narządu, choć mogą tam również występować inne nowotwory, takie jak chłoniaki, guzy stromalne (GIST) i guzy neuroendokrynne. W Polsce co roku wykrywa się około 5 tysięcy nowych przypadków, co niestety plasuje nasz kraj w czołówce Europy pod względem zachorowalności.

Nowotwór złośliwy żołądka występuje dwukrotnie częściej u mężczyzn niż u kobiet. Może to być związane z czynnikami ryzyka, takimi jak niezdrowy tryb życia, niewłaściwa dieta i używki.

We wczesnych stadiach rak żołądka często objawia się niespecyficznymi symptomami, które można pomylić z innymi schorzeniami, jak choroba wrzodowa czy nieżyt żołądkowo-jelitowy.

Objawy mogą obejmować:

• utratę apetytu i wagi
• bóle brzucha
• nudności i wymioty
• utratę apetytu
• wzdęcia
• częste odbijanie się i czkawkę
• uczucie sytości po jedzeniu
• niestrawność
• trudności w przełykaniu

Ze względu na niespecyficzność, są one lekceważone. To co powinno zaniepokoić to nawrotowość lub utrzymywanie się ich w dłuższym okresie.

W zależności od lokalizacji guza, mogą wystąpić specyficzne dolegliwości. I tak trudności w przełykaniu pojawiają się gdy guz znajduje się w górnej części żołądka, a wymioty poposiłkowe przy lokalizacji guza w dolnej części żołądka. Niewykryty na czas nowotwór prowadzi do utraty masy ciała i wyniszczenia organizmu.

Ból w górnej lub środkowej części brzucha po jedzeniu oraz smoliste stolce (oznaka krwawienia) mogą towarzyszyć rozwojowi raka żołądka. W zaawansowanych stadiach mogą wystąpić dodatkowe objawy, takie jak:

• niedrożność przewodu pokarmowego
• powiększenie wątroby
• wodobrzusze
• żółtaczka
• duszność
• powiększenie węzłów chłonnych
• bóle kości
• objawy neurologiczne

Rak żołądka w okresie zaawansowanym jest chorobą nieuleczalna, dlatego tak ważną jest wczesna i szybka diagnostyka. Wczesne objawy, takie jak uczucie pełności, bóle w nadbrzuszu, brak apetytu, szybka utrata masy ciała, trudności w przełykaniu i smoliste stolce, nie powinny być ignorowane, a skłonić do wizyty u lekarza i diagnostyki.

W przypadku podejrzenia raka żołądka kluczowym badaniem jest endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego, czyli gastroskopia. Nawet jeśli leczenie lekami przeciwwrzodowymi lub przeciwbólowymi przyniosło ulgę, warto przeprowadzić to badanie przy występowaniu charakterystycznych objawów.

Gastroskopia umożliwia obejrzenie błony śluzowej i wykrycie zmian podejrzanych, w tym postaci wczesnych raka. Pobranie wycinków tkanki do badania histopatologicznego pozwala postawić pewne rozpoznanie, co czyni ją najskuteczniejszą metodą diagnozowania raka żołądka. Uzupełnieniem diagnostyki stopnia zaawansowania jest wykonanie badania tomografii komputerowej  klatki piersiowej, jamy brzusznej i miednicy mniejszej. W celu weryfikacji obecności rozsiewu wewnątrzotrzewnowego (drobnych ognisk nowotworu w obrębie narządów jamy brzusznej), przed rozpoczęciem leczenia, wykonuje się zabieg laparoskopii diagnostycznej. Przyspiesza to decyzję o kwalifikacji do leczenia systemowego.

W Szpitalu św. Elżbiety operacje nowotworu żołądka przeprowadzamy w ramach kontraktu z NFZ.

Leczenie raka żołądka i indywidualny plan terapii dla pacjenta zależą od zaawansowania nowotworu, lokalizacji guza oraz ogólnego stanu zdrowia chorego. We wczesnym okresie choroby, kiedy stwierdza się nowotwór w okresie przedinwazyjnym, istnieje możliwość usunięcia zmiany drogą endoskopową, co pozwala uniknąć rozległego wycięcia narządu. W przypadku raka inwazyjnego, metodą leczenia raka żołądka jest leczenie skojarzone, czyli połączenie sekwencyjne leczenia chemicznego i operacyjnego. Radykalna operacja może być wykonana zarówno metodą klasyczną, jak i laparoskopową i polega na usunięciu całego narządu lub jego części wraz z tkanką chłonną (węzłami chłonnymi) położonymi e jego sąsiedztwie.  W wybranych przypadkach, wykonanie operacji metodą laparoskopową (przez niewielkie nacięcia w skórze brzucha) pozwala na istotne zmniejszenie dolegliwości w okresie pooperacyjnym, przyspiesza rehabilitację i znacząco skraca czas pobytu w szpitalu.

Zastosowanie także leczenia systemowego, takiego jak chemioterapia lub radioterapiachemioterapia, zarówno przed operacją (w celu zmniejszenia guza), jak i po niej poprawia wyniki leczenia choroby nowotworowej.  W zaawansowanych stadiach nowotworu złośliwego żołądka, oprócz chemioterapii, czasem stosuje się paliatywne leczenie chirurgiczne. Polega ono na wykonaniu zespolenia omijającego miejsce nowotworu w celu umożliwienia odżywiania doustnego, lub założenia dostępu do żywienia do światła przewodu pokarmowego (gastrostomia lub ileostomia odżywcza). W pierwszych miesiącach po operacji konieczne jest przestrzeganie zaleceń dietetycznych dotyczących m.in,  konieczności jedzenia posiłków w mniejszych porcjach, za to z większą częstotliwością.

Leczenie raka żołądka jest złożonym procesem następujących po sobie sekwencji różnych rodzajów terapii onkologicznej. Wymaga to bliskiej współpracy chorego i jego rodziny z zespołem zajmującym się terapią. Również po zakończeniu leczenia chory wymaga ścisłego nadzoru monitorującego efekty terapii (nadzór onkologiczny) oraz związane z usunięciem żołądka następstwa (konieczność suplementacji witaminy B12 drogą pozajelitową, kontrola stanu odżywienia).