Usunięcie żylaków powrózka nasiennego (warikocelektomia)

Żylaki powrózka nasiennego to choroba, podczas której dochodzi do poszerzenia naczyń żylnych wchodzących w skład powrózka nasiennego, czyli struktury anatomicznej, zawierającej wszystkie elementy wchodzące do i wychodzące z moszny. Przyczyną tej choroby jest niewydolność zastawki żyły jądrowej, która prowadzi do wstecznego odpływu krwi, a następnie poszerzenia żył splotu wiciowatego. Żylaki powrózka nasiennego mogą występować po jednej lub po obu stronach, jednak w zdecydowanej większości (90%), występują po stronie lewej, co jest związane z niekorzystnym dla odpływu krwi ujściem żyły jądrowej do lewej żyły nerkowej.

Choroba ta występuje u dużej części męskiej populacji. Żylaki bardzo często są bezobjawowe, mogą jednak być przyczyną zarówno dolegliwości bólowych, uczucia ciężkości w mosznie, jak i niepłodności, która jest powodowana podwyższeniem temperatury w mosznie w przypadku nieprawidłowego odpływu krwi, a co za tym idzie, upośledzeniem produkcji plemników.

Żylaki powrózka nasiennego zazwyczaj dzielone są na trzy kategorie, ze względu na stopień ich zaawansowania. W przypadku żylaków I stopnia mamy do czynienia z niewielkimi żylakami, które są niewyczuwalne podczas badania. Dostrzec można je jedynie w pozycji stojącej, przede wszystkim w momencie, gdy pacjent napina mięśnie brzucha. Żylaki powrózka nasiennego II stopnia są już wyczuwalne podczas badania palpacyjnego. W trakcie napinania mięśni brzucha powiększają się, dzięki czemu łatwo można je zauważyć. III stopień to kategoria, do której zaliczamy żylaki duże i dobrze widoczne – pacjent nie musi napisać mięśni brzucha ani przyjmować pozycji stojące, by można było je dostrzec gołym okiem.

Główną przyczyną pojawienia się żylaków powrózka nasiennego u pacjenta jest wzrost ciśnienia w naczyniach żylnych powrózka. W takim przypadku dochodzi bowiem do sytuacji, w której przepływająca krew zwiększa swój nacisk na ściany naczyń splotu żylnego wiciowatego. W efekcie zachodzą zmiany w samej budowie żył splotu wiciowatego, co z kolei powoduje powstawanie żylaków powrózka nasiennego.
Do innych przyczyn, powodujących pojawienie się żylaków powrózka nasiennego, zalicza się także wrodzone choroby tkanki łącznej lub dysfunkcję zastawek u pacjenta. W niektórych przypadkach odpowiedzialne za rozwój żylaków może być również takie sytuacje, jak zewnętrzny ucisk na żyły, wywoływany np. przez guz. Do pozostałych przyczyn wystąpienia żylaków powrózka nasiennego zalicza się krążenie oboczne lub zakrzepicę żylną, występującą u pacjenta.

Laparoskopowa warikocelektomia stanowi mało inwazyjną metodę leczenia żylaków powrózka nasiennego. Polega ona na zamknięciu nieprawidłowego spływu krwi do żył jądrowych poprzez wykonanie trzech nacięć w skórze. Przez te nacięcia zostają następnie do jamy brzusznej wprowadzone narzędzia oraz kamera laparoskopowa, a przeprowadzający zabieg specjalista może rozpocząć procedurę usunięcia żylaków.

Przed przeprowadzeniem operacji pacjent przechodzi kwalifikację, niezbędne konsultacje oraz zalecone przez specjalistę badania anestezjologiczne. Operacja usunięcia żylaków powrózka nasiennego trwa ok 45-60 minut i odbywa się w znieczuleniu ogólnym. Oznacza to, że pacjent znajduje się pod narkozą. W powłokach jamy brzusznej pacjenta wykonywane są wspomniane już trzy nacięcia, przez które, po wytworzeniu przestrzeni operacyjnej za pomocą dwutlenku węgla, zostają wprowadzone narzędzia oraz kamera laparoskopowa. Następnie, pod kontrolą wzroku, urolog identyfikuje żyły jądrowe, które zostają zaklipsowane i przecięte tak, aby zapobiec dalszemu nieprawidłowemu odpływowi krwi do powrózka nasiennego, moszny i jądra. Prawie wszyscy pacjenci, przechodzący operację laparoskopowej warikocelektomii, zostają wypisani do domu dzień po przeprowadzeniu operacji.

Zabieg laparoskopowej warikocelektomii przede wszystkim przeznaczony jest dla pacjentów z objawowymi żylakami powrózka nasiennego, czyli tymi, u których potwierdzono obecność żylaków w badaniu USG moszny z tzw. Próbą Valsalvy, czyli zwiększeniem ciśnienia w jamie brzusznej. Ponadto wskazaniem do przeprowadzenia laparoskopowej warikocelektomii są następujące objawy:

● dolegliwości bólowe,
● uczucie ciężkości w mosznie,
● niepłodności oraz nieprawidłowy spermiogram (badanie nasienia).

W niektórych przypadkach operacja żylaków powrózka nasiennego jest również wskazana w ich zaawansowanym stadium (2-3, czyli żylakach widocznych bez zwiększania ciśnienia w jamie brzusznej) lub ze względów kosmetycznych w przypadku ich dużych rozmiarów.