Operacje zespołu cieśni nadgarstka

Zespół cieśni nadgarstka, zwany także CTS (and. carpal tunnel syndrome) to choroba, która zazwyczaj pojawia się miedzy 30. a 60. rokiem życia i dotyka przede wszystkim kobiet – choć nie tylko. Jest to jedna z chorób zawodowych, które mogą dotknąć tych pacjentów, którzy wykonują podczas swojej pracy powtarzalne czynności. Dzieje się tak przykładowo w przypadku grania na instrumentach, takich jak gitara, ale też podczas pisania na klawiaturze komputera. To właśnie długotrwałe użytkowanie klawiatury i myszki stanowi jedną z głównych przyczyn występowania w ostatnich latach zespołu cieśni nadgarstka, choć powodem tej choroby może być także reumatoidalne zapalenie stawów.

Zazwyczaj pacjenci cierpiący na zespół cieśni nadgarstka zgłaszają ból w okolicy nadgarstka lub parestezje, czyli poczucie przeszywającego ich prądu. Dodatkowo pojawiają się takie objawy, jak osłabienie siły mięśniowej, drętwienie czy też zaburzenia czucia. Zespół cieśni nadgarstka typowo dotyczy pierwszych trzech palców oraz połowy czwartego, a towarzyszące mu objawy bywają uciążliwe nie tylko w ciągu dnia, ale także w nocy.

Do poprawnego zdiagnozowania zespołu cieśni nadgarstka niezbędna jest badanie lekarskie. Lekarz przeprowadza z pacjentem wywiad, a następnie przeprowadza trzy szczególne testy, mające potwierdzić występowanie tej choroby oraz symptomatycznych dla niej objawów. Są nimi:

● Test Phalena – zgięcie rąk w nadgarstkach i utrzymanie takiej pozycji przez kilkadziesiąt sekund
● Test Tinela – opukiwanie okolicy kanału nadgarstka
● Test Durkana – ucisk nad kanałem nadgarstka

Oprócz wyżej wymienionych testów dokonuje się także oceny czucia w obrębie ręki pacjenta, a w wybranych przypadkach konieczne może być takżę przeprowadzenie elektromiografii, czyli badania EMG. Ma ono na celu zbadanie elektrycznej aktywności pojedynczych włókien mięśniowych w nadgarstku pacjenta.

W przypadku zdiagnozowania przez lekarza zespołu cieśni nadgarstka, niezwykle ważne jest, by jak najszybciej rozpocząć proces leczenia. Jest to o tyle ważne, że w początkowej fazie zaburzeń w funkcjonowaniu nerwów jesteśmy w stanie przywrócić im pełną sprawność. Jeśli jednak zwlekamy z podjęciem leczenia, nerwy mogą zostać uszkodzone w sposób nieodwracalny. Nierzadko proces leczenia rozpoczyna się od metod zachowawczych, stosując maści i leki przeciwobrzękowe lub przeciwzapalne, ale rozwiązanie to – choć łagodzi ból – nie zwalcza głównego problemu, jakim jest ucisk na włókna nerwu pośrodkowego w nadgarstku pacjenta. Jedyną skuteczną metodą jest podjęcie leczenia operacyjnego.

Operacja zespołu cieśni nadgarstka wykonywany jest w trybie chirurgii jednego dnia, co oznacza, że pacjent opuszcza szpital w dniu zabiegu. W pierwszej kolejności pacjentowi podaje się znieczulenie WALANT (Wide Awake Local Anaesthesia No Tourniquet). Jest to stosowane w skórze i tkance podskórnej znieczulenie miejscowe, powodujące w danej partii ciałą niedokrwienie, bez konieczności stosowania mankietu uciskowego. Po upływie około 30 minut lekarz, gdy znieczulenie już działa, lekarz przystępuje do właściwej operacji, obmywając nadgarstek pacjenta i wykonując nacięcie i preparację tkanek. Zabieg mający na celu wyleczenie tej choroby polega na przecięciu tkanek więzadłowych, które ograniczają od strony dłoniowej kanał nadgarstka. Następnie lekarz zajmuje się odbarczeniem nerwu pośrodkowego. Działanie to umożliwia poprawę ukrwienia uciskanego nerwu, a tym samym jego odbudowę oraz powrót właściwego funkcjonowania. Po zakończeniu operacji lekarz płucze ranę, a następnie zakłada niewchłanialne szwy skórne, osłaniając kończynę jałowym opatrunkiem. Sam zabieg trwa od d15 do 25 minut, więc razem z podaniem znieczulenia pacjent spędza na sali operacyjnej około 60 minut.

Po zakończeniu zabiegu lekarz przekazuje pacjentowi instrukcje, jak należy postępować z operowaną kończyną. Przede wszystkim nie należy dźwigać operowaną dłonią, a po 10-12 dniach od operacji konieczne jest ściągnięcie szwów skórnych. Pacjent nie może także moczyć rany pooperacyjnej – powinien ją jednak każdego dnia przemywać, wykorzystując w tym celu środek dezynfekujący, a następnie zmieniając jałowy opatrunek. W razie konieczności pacjent może stosować dostępne bez recepty leki przeciwbólowe.

Niezwykle istotne jest, by operowanej ręki używać do wykonywania codziennych czynności, przywracając jej naturalne, normalne funkcjonowanie. Takie czynności, jak czesanie lub jedzenie powinny być zatem wykonywane również operowaną ręką. Zaleca się ponadto wyższe ułożenie kończyny – wynika to z faktu, że w pierwszych dobach po operacji wisząca w dół ręka może puchnąć.