22 120 20 36
Endokrynologia to nauka o hormonach. Są one niezbędne do naszego codziennego przetrwania. Kontrolują m.in. temperaturę, sen, nastrój, stres, wzrost i metabolizm. Układ hormonalny człowieka składa się z wielu gruczołów, które uwalniają hormony sterujące wieloma różnymi funkcjami. Kiedy substancje te opuszczają gruczoły, dostają się do krwiobiegu i są transportowane do narządów oraz tkanek w każdej części ciała.
Endokrynolog to lekarz specjalista, który leczy choroby związane z problemami hormonalnymi. Hormon to chemiczny przekaźnik, który przemieszcza się z jednej komórki do drugiej. Uwalniane są w danej części ciała, przemieszczają się w krwiobiegu i oddziałują na inne części ciała. Pomagają w ten sposób różnym obszarom ludzkiego ciała komunikować się ze sobą. Wydzielane są przez gruczoły dokrewne, takie jak podwzgórze, przysadka mózgowa, szyszynka, tarczyca, przytarczyce, grasica, trzustka, nadnercza oraz jądra/jajniki.
Za co właściwie są odpowiedzialne hormony?
Hormony znajdują się we wszystkich organizmach posiadających więcej niż jedną komórkę, a więc znajdują się zarówno w roślinach, jak i zwierzętach. Hormony w Twoim ciele mają do wykonania określone zadania. W każdej chwili we krwi krąży do 40 różnych hormonów. Po uwolnieniu do krwioobiegu hormon przemieszcza się po całym ciele, aż dotrze do określonego miejsca przeznaczenia, aby pełnić swoją funkcję. Te miejsca docelowe mogą znajdować się na innych gruczołach dokrewnych lub na innych narządach i tkankach ciała. Kiedy hormon osiąga swój cel, „mówi” tej części ciała, jaką pracę ma wykonać, kiedy to zrobić i jak długo. Biorą udział w wielu różnych procesach zachodzących w organizmie, w tym:
kontrola poziomu cukru we krwi;
wzrost i rozwój;
metabolizm (proces pozyskiwania i utrzymywania energii w organizmie);
regulacja tętna i ciśnienia krwi;
rozwój i funkcje seksualne;
reprodukcja;
nastrój.
Można również zauważyć, że problemy z hormonami i sposobem ich działania przyczyniają się do szeregu chorób,
z którymi boryka się ludzkości, w tym – głośna w ostatnich czasach – otyłość.
Jakie schorzenia leczy endokrynolog?
Endokrynolodzy są wykwalifikowani do diagnozowania i leczenia chorób takich jak cukrzyca, choroby tarczycy, niepłodność, problemy ze wzrostem, zaburzenia metaboliczne, osteoporoza, niektóre nowotwory oraz zaburzenia
w nadnerczach i przysadkach mózgowych. Choroby, które mają swoje źródło w innym miejscu, mogą również powodować objawy w układzie hormonalnym. Kiedy problemy w innych obszarach ciała wpływają na układ hormonalny, endokrynolog będzie współpracował z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej lub innymi specjalistami, aby opracować plan leczenia.
Jak przebiega wizyta u endokrynologa?
Podczas pierwszej wizyty lekarz zada Ci szereg pytań, które pomogą postawić diagnozę. Mogą one obejmować:
aktualne lekarstwa;
rodzinna historia problemów hormonalnych;
inne schorzenia, w tym alergie;
nawyki żywieniowe;
wyniki dodatkowych badań, np. morfologii krwi.
Pomocne może być wymienienie wszystkich istniejących objawów. Endokrynolog może zapytać o też takie, które nie wydają się być, na pierwszy rzut oka, ze sobą powiązane lub które wydają się niepotrzebne. Dzieje się tak, ponieważ jak już pisaliśmy wcześniej – hormony wpływają na tak wiele różnych układów w ciele, że tylko niewielkie zmiany
w jednym gruczole mogą diametralnie wpływać na części ciała znacznie oddalone. Po postawieniu diagnozy endokrynolog zaproponuje plan leczenia.
Funkcja hormonalna jest działaniem równoważącym. Za dużo lub za mało jednego hormonu może mieć wpływ na uwalnianie innych hormonów. Jeśli wystąpi ta nierównowaga, niektóre systemy Twojego organizmu nie będą działać prawidłowo. Te nierównowagi z kolei mogą być często korygowane przez sam organizm. Twoje ciało ma wbudowane mechanizmy śledzenia i reagowania na wszelkie zmiany poziomu hormonów, aby przywrócić je do normy i zapewnić równowagę. Czasami jednak ten system działa źle i może pojawić się problem, którego organizm nie jest w stanie sam naprawić. W takim przypadku lekarz podstawowej opieki zdrowotnej skieruje Cię do endokrynologa, który jest ekspertem w leczeniu często złożonych (a także przewlekłych) schorzeń, które mogą obejmować kilka różnych układów w organizmie.
