Echokardiografia przezklatkowa i przezprzełykowa
Echokardiografia przezklatkowa oraz przezprzełykowa to dwie główne metody przeprowadzania echokardiografii. Podczas zabiegu echokardiografii przezklatkowej głowica ultrasonograficzna jest umieszczana na klatce piersiowej pacjenta. Natomiast w przypadku echokardiografii przezprzełykowej, sonda jest wprowadzana do przełyku, co umożliwia uzyskanie lepszej widoczności struktur serca, szczególnie tych znajdujących się bliżej tylnej ściany klatki piersiowej. Obydwie metody są często stosowane w diagnostyce chorób serca i ocenie jego funkcji.
Echo serca, znane także jako echokardiografia, to metoda diagnostyczna oparta na ultrasonografii, wykorzystująca wysokoczęstotliwościowe fale dźwiękowe generowane przez specjalną sondę. Sonda ta emituje fale ultradźwiękowe, które napotykając na struktury serca, odbijają się i wracają do urządzenia. Następnie, urządzenie przetwarza te odbite fale w ruchome obrazy serca, które są widoczne na ekranie, umożliwiając lekarzom dokładną analizę jego funkcji i struktury.
Echokardiografia przezklatkowa, znana także jako TTE (z ang. Transthoracic echocardiogram), jest najpopularniejszym rodzajem echokardiografii. Podczas tego badania obrazy serca są uzyskiwane poprzez delikatne przesuwanie specjalnej głowicy ultrasonograficznej w różnych kierunkach po powierzchni klatki piersiowej lub brzucha pacjenta. Dzięki temu procesowi, możliwe jest uzyskanie szczegółowych obrazów struktur serca oraz ocena jego funkcji.
Echokardiografia przezklatkowa jest wykonywana w celu wykrycia różnorodnych problemów związanych z sercem i układem krążenia. Może to obejmować poszukiwanie przyczyn nietypowych dźwięków serca, jak szmery czy kliknięcia oraz diagnozowanie powiększenia serca, niejasnych bólów w klatce piersiowej, duszności czy nieregularnego rytmu serca. Podczas badania, lekarz ocenia również grubość i ruchomość ścian serca, stan zastawek serca, funkcjonowanie sztucznych zastawek oraz wymiary i kształt jam serca. Dodatkowo, echokardiografia umożliwia ocenę zdolności serca do pompowania krwi, co jest istotne dla diagnozy niewydolności serca. Badanie może również pomóc w wykryciu chorób wpływających na mięsień sercowy, jak kardiomiopatie, oraz identyfikacji obecności skrzepów krwi, guzów czy wrodzonych wad serca. Poza tym, echokardiografia przezklatkowa może być używana do monitorowania funkcji serca po zawale, identyfikowania przyczyn niewydolności serca oraz wykrywania płynu wokół serca czy pogrubienia blaszek osierdzia.
Echokardiografia przezprzełykowa, inaczej TEE (z ang. Transesophageal echocardiogram), to procedura diagnostyczna, podczas której specjalna głowica ultrasonograficzna jest wprowadzana do przełyku, zamiast poruszać się na zewnątrz klatki piersiowej. Dzięki temu, obrazy serca są uzyskiwane z większą dokładnością, ponieważ głowica znajduje się bliżej serca, a emitowane przez głowicę ultradźwięki nie są blokowane przez płuca czy kości klatki piersiowej. Aby zapewnić komfort pacjentowi, podczas badania podawane są środki uspokajające i znieczulające.
Echokardiografia przezprzełykowa jest często wykorzystywana w różnych sytuacjach diagnostycznych oraz terapeutycznych związanych z sercem. Może być stosowana do monitorowania funkcji serca podczas operacji, szczególnie w przypadku operacji kardiochirurgicznych, gdzie precyzyjna kontrola pracy serca jest kluczowa dla sukcesu zabiegu. Dodatkowo, echokardiografia przezprzełykowa jest używana do oceny funkcji sztucznych zastawek serca oraz do wykrywania nieprawidłowości, takich jak nieprawidłowe masy czy zakrzepy, zwłaszcza w lewym przedsionku. Może również pomóc w identyfikowaniu przecieków krwi między jamami serca, co jest istotne dla diagnostyki pewnych chorób serca. Innymi zastosowaniami tej techniki są wykrycie zapalenia wsierdzia, diagnozowanie rozwarstwienia aorty a także monitorowanie przezskórnych zabiegów wykonywanych na sercu. Dzięki precyzji i szczegółowości, echokardiografia przezprzełykowa stanowi cenne narzędzie w diagnostyce i leczeniu schorzeń sercowo-naczyniowych.
Echokardiografia przezklatkowa nie wymaga od pacjenta żadnego specjalnego przygotowania, natomiast w przypadku badania echokardiograficznego przezprzełykowego niezwykle ważne jest, żeby przez minimum 6 godzin przed badaniem pacjent nie przyjmował żadnych napojów ani pokarmów. Konieczne jest także wyjęcie protez dentystycznych, a w przypadku występowania chorób gardła, żołądka lub przełyku należy o nich niezwłocznie poinformować lekarza przed rozpoczęciem badania. Przed wykonaniem echokardiografii przezprzełykowej ponadto pacjent otrzyma środek uspokajający i przez minimum 12 godzin nie powinien prowadzić samochodu. Dlatego też powinien jeszcze przed przeprowadzeniem procedury medycznej zadbać o to, żeby ktoś odwiózł go do domu po skończonym badaniu.