Uroflowmetria

Uroflowmetria jest nieinwazyjnym, prostym testem, który dostarcza urologowi dużo informacji na temat tego, jak wygląda oddawanie moczu przez pacjenta. Test ten bada tempo przepływu moczu, jego objętość oraz czas, jaki zajmuje opróżnienie pęcherza. Badanie polega na oddaniu moczu do specjalnie przygotowanego pojemnika, który mierzy ilość oddanego moczu w jednostce czasu, w ml/sek, a następnie tworzy wykres przepływu, tak zwaną krzywą mikcyjną. Nierzadko urolog korzysta z nowoczesnego uroflowmetra, który wysyła zebrane w badaniu dane bezpośrednio na smartfon lekarza, dzięki czemu pacjent może być w łazience sam i w komfortowych dla siebie warunkach oddać potrzebną do badania próbkę moczu.

Wśród czynników, stanowiących wskazanie do wykonania badania uroflowmetrem wskazuje się następujące dolegliwości ze strony układu moczowego:

● częstomocz,
● trudności z opróżnieniem pęcherza,
● uczucie zalegania moczu,
● nagłe uczucie parcia na mocz,
● uchyłki pęcherza moczowego,
● nawracające infekcje układu moczowego,
● trudności z rozpoczęciem oddawania moczu.

Przeciwwskazaniem do wykonania uroflowmetrii jest bez wątpienia występujące u kobiet krwawienie miesiączkowe. Pacjentki, chcące wykonać uroflowmetrię, powinny pojawić się w gabinecie urologa w pierwszej fazie cyklu, już po zakończeniu krwawienia. Ponadto przeciwwskazaniem do przeprowadzenia badania jest stan zapalny dróg moczowych pacjenta lub aktywne infekcje układu moczowego.

Przeprowadzenie badania polega na wspomnianym już oddania moczu do specjalnego urządzenia, czyli uroflowmetru. Aby wyniki były jak najbardziej miarodajne, warunki powinny być jak najbardziej zbliżone do naturalnej mikcji. Z tego powodu pacjentowi należy zapewnić spokój, intymność oraz możliwość przyjęcia wygodnej i jak najbardziej naturalnej pozycji. Istotne jest, by pacjent oddał od 125 do 150 ml moczu.
Od razu po opróżnieniu pęcherza, niezbędne jest przyłożenie do brzucha sondy ultrasonograficznej, za pomocą której można zmierzyć objętość zalegającego w pęcherzu moczu. Najważniejszymi informacjami pozyskanymi z uroflowmetrii są Qmax, czyli maksymalne tempo przepływu, Qaver, czyli średnie tempo przepływu moczu, kształt krzywej mikcyjnej, a także objętość oddanego oraz zalegającego moczu. Wartość atrybutu Qmax może mieścić się w przedziale 10-21 ml/sek, a wpływ na jego wartość ma zarówno objętość oddanego moczu, jak również opór cewki moczowej oraz kurczliwość pęcherza moczowego.

Do prawidłowo wykonanego badania należy oddać około 150 ml moczu. Z tego powodu pacjent powinien przed badaniem spożyć odpowiednią ilość płynu, a na badaniu uroflowmetrycznym pojawić się z pełnym pęcherzem. Następnie, w momencie odczucia parcia na mocz, pacjent powinien poinformować urologa, który to moment jest najlepszy na wykonanie badania i oddaje najbardziej naturalny sposób, w jaki dokonujemy mikcji.

Wyniki badania uroflowmetrem dostępne są dla pacjenta bezpośrednio po jego przeprowadzeniu. Choć interpretacją wyników badań zajmuje się lekarz urolog, biorąc pod uwagę takżę dodatkowe informacje, zebrane podczas wywiadu, badania lekarskiego oraz ewentualnych dodatkowych badań, które zlecił pacjentowi, warto mieć świadomość, jak wygląda prawidłowa krzywa badania uroflowmetrycznego oraz jakie są maksymalne wartości..
O prawidłowej krzywej mówimy w sytuacji, gdy ma ona kształt przypominający dzwon. Ponadto przyjmuje się następujące prawidłowe wartości maksymalnej prędkości przepływu moczu:

● powyżej 30–35 ml/s w przypadku kobiet,
● powyżej 25 ml/s w przypadku mężczyzn do 40. roku życia,
● powyżej 15 ml/s w mężczyzn, którzy ukończyli 60. roku życia.
Jeżeli w wyniku badania uroflowmetrem okazuje się, że maksymalna prędkość przepływu moczu u pacjenta (Qmax) wynosi poniżej 10 ml/s, mamy do czynienia z wyraźną nieprawidłowością w oddawaniu moczu.